Kiedy egzekucja nie idzie po naszej myśli, a komornik jest bezczynny, mamy do dyspozycji narzędzie, z którego rzadko się korzysta, a które jest niezwykle skuteczne: interwencję Prezesa Sądu Rejonowego. Zamiast czekać w nieskończoność na ruchy komornika, można zwrócić się do jego bezpośredniego nadzorcy, aby przywrócić sprawę na właściwe tory.
Co znajdziesz w tym artykule:
- Różnicę między nadzorem judykacyjnym a administracyjnym
- Podstawę prawną interwencji u Prezesa Sądu
- Wskazówki dotyczące konstrukcji pisma
- Przykłady problemów, które może rozwiązać interwencja.
Nadzór judykacyjny i administracyjny
Prezes sądu nie ma uprawnień do wydawania komornikowi poleceń, które wkraczałyby w sferę orzeczniczą, na przykład nie może mu nakazać zmiany wyników opisu i oszacowania lub uchylenia zajęcia rachunków bankowych. Tego typu czynności należą do tak zwanego nadzoru judykacyjnego.
Aby wywołać taki skutek, należy złożyć odpowiednie środki odwoławcze, które są przewidziane w Kodeksie postępowania cywilnego.
Nadzór administracyjny, który sprawuje Prezes Sądu, polega na kontrolowaniu działalności komornika. Uprawnienia Prezesa Sądu obejmują badanie, czy w danej sprawie nie występuje nieuzasadniona przewlekłość, a także kontrolę prawidłowości prowadzenia kancelarii, w tym biurowości i rachunkowości.
Prezes Sądu: Twój sojusznik w walce z przewlekłością
Podstawą prawną dla nadzoru nad działalnością komorników jest artykuł 2 ust. 2 Ustawy o komornikach sądowych.
Zgodnie z tym przepisem, komornik podlega nadzorowi sądu oraz nadzorowi odpowiedzialnemu prezesa sądu rejonowego, przy którym działa. To właśnie Prezes Sądu Rejonowego jest „domyślnym” nadzorcą, który ma pełne uprawnienia do kontrolowania i dyscyplinowania pracy komornika.
W tym kontekście, szczególnie istotny jest art. 175 tej samej ustawy, dotyczący nadzoru odpowiedzialnego.
Zgodnie z nim, nadzór ten polega przede wszystkim na:
ocenie szybkości, sprawności i rzetelności postępowania przez badanie, czy w konkretnych sprawach nie zachodzi nieuzasadniona przewlekłość w podejmowaniu czynności.
Jest to kluczowy element nadzoru, ponieważ daje Prezesowi Sądu możliwość reagowania na najczęstszy problem w egzekucji — nieuzasadnioną zwłokę i bezczynność.
Jak pisać do Prezesa Sądu
Aby interwencja była skuteczna, musisz wiedzieć, jak prawidłowo ją przeprowadzić.
Najlepszą formą jest pismo. Chociaż teoretycznie możesz umówić się na spotkanie, godziny przyjęć interesantów są zwykle podawane na stronach internetowych sądów, pismo zawsze zostaje w aktach sprawy, a sąd musi mieć dowód na to, że sprawa została załatwiona.
Pismo powinno być uprzejme i konkretne.
Najlepsze pisma to te, które mieszczą się na 1-2 stronach. Dłuższe teksty są często odkładane na później lub czytane pobieżnie. Jedno, zwięzłe pismo, które od razu przechodzi do sedna problemu, ma o wiele większe szanse na szybką reakcję. W piśmie warto jasno określić sygnaturę sprawy komornika, datę jej rozpoczęcia, zwięźle opisać dotychczasowe działania, o co wnioskowano do komornika oraz jakich czynności komornik nie podjął.
Tak wyglądało jedno z naszych ostatnich pism.
Warszawa, 27 lutego 2025 roku
Prezes Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej
SSR Joanna Raducha – Modrzejewska
dot. sprawy: I Co 535/24
WNIOSEK O PODJĘCIE CZYNNOŚCI NADZORCZYCH
Tutejszy Sąd, postanowieniem z dnia 12 grudnia 2024 roku, uwzględnił wniosek mojego Mocodawcy i udzielił mu przybicia prawa własności udziału ½ części nieruchomości należącej do [-] po drugiej bezskutecznej licytacji. Prawomocne postanowienie o udzieleniu przybicia w dniu 7 stycznia 2025 roku zostało przesłane do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym [-] w celu przeprowadzenia dalszych czynności niezbędnych do wydania postanowienia o przysądzeniu własności na rzecz mojego Mocodawcy. Pomimo wielu prób kontaktu z ww. Komornikiem, do dnia sporządzenia niniejszego pisma, pełnomocnikowi Wnioskodawcy nie udało się uzyskać informacji co do dalszych czynności, a w szczególności nie otrzymał on wezwania do złożenia oświadczenia o potrąceniu.
Wobec powyższego, oczywistym pozostaje, że Sąd nie ma możliwości wydania postanowienia o przysądzeniu własności, co wpływa negatywnie na sytuację Wnioskodawcy, który nie może rozporządzać nieruchomością i uzyskać zaspokojenia swojej wierzytelności, a także na sytuację dłużnika, którego zobowiązanie pieniężne de facto powiększa się każdego dnia.
Wobec powyższego zwracam się do Pani Prezes (jako zwierzchnika sędziów i referendarzy) z wnioskiem o podjęcie działań, które skutkować będą podjęciem przez Komornika Sądowego [-] dalszych czynności w niniejszej sprawie.
adwokat Grzegorz Tworzewski
***
Odpowiedź nadeszła po około 3 tygodniach. Prezes Sądu poinformowała nas, że skarga jest zasadna, ale żadnych czynności nie trzeba już podejmować, ponieważ Komornik „natychmiast podjął działania”.
Typowe problemy, w których pomoże interwencja Prezesa
Interwencja Prezesa Sądu na ogół ma charakter dyscyplinujący. Przykłady z naszej korespondencji pokazują, że takie pisma mogą pomóc w następujących kwestiach:
Brak działań egzekucyjnych: Długotrwały brak czynności ze strony komornika, na przykład nieprzeprowadzenie opisu i oszacowania nieruchomości.
Brak kontaktu i informacji: Komornik nie odpowiada na pisma lub nie udziela informacji telefonicznie, uniemożliwiając wierzycielowi uzyskanie wiedzy o dalszych czynnościach w sprawie.
Zidentyfikowanie innej przyczyny opóźnienia: Pismo do Prezesa może również zdiagnozować inną przyczynę opóźnienia, którą może się okazać na przykład zagubienie akt, które komornik przekazał do sądu wraz ze skargą dłużnika, co uniemożliwiło dalsze prowadzenie egzekucji do momentu ich zwrotu.
Praktyczne aspekty składania skargi
Warto pamiętać, że skarga do Prezesa Sądu nie wymaga opłaty sądowej ani reprezentacji przez profesjonalnego pełnomocnika. To sprawia, że jest to środek dostępny dla każdego wierzyciela.
Wnioski i rekomendacje
Skierowanie pisma do Prezesa Sądu to skuteczne narzędzie, które może pomóc w odzyskaniu należności i znacząco przyspieszyć proces egzekucji.
Nasze doświadczenia pokazują, że takie pisma nie pozostają bez odpowiedzi i doprowadzają do podjęcia działań wyjaśniających i przyspieszających postępowanie. Dlatego, jeśli masz problemy z egzekucją, zdecydowanie warto rozważyć to rozwiązanie. Koszt jest niewielki, a skuteczność wysoka.
Grzegorz Tworzewski
Adwokat
Zdjęcie: Glenn Carstens-Peters
***
Jak przyspieszyć egzekucję i zmobilizować komornika?
Czy są sposoby na przyspieszenie egzekucji i zmobilizowanie komornika? Z niemałym trudem udaje nam się wreszcie uzyskać tytuł wykonawczy przeciwko dłużnikowi. Szukamy komornika, składamy do niego wniosek o wszczęcie egzekucji z nadzieją, że już za kilka dni, może tygodni, na konto bankowe wpłyną środki.
Tymczasem mijają tygodnie, miesiące, a nawet lata, na koncie pieniędzy nadal brak, korespondencja od komornika przychodzi sporadycznie, a telefonów nikt nie odbiera [Czytaj dalej…]