Jeśli współpraca z komornikiem prowadzącym egzekucję z nieruchomości nie układa się tak, jak powinna, wierzyciel nie jest bezradny. Istnieje możliwość złożenia wniosku o przekazanie sprawy innemu, potencjalnie sprawniejszemu komornikowi.
Aby to zrobić, trzeba jednak spełnić pewne specyficzne wymagania i działać strategicznie.
Podstawa prawna i wymogi formalne przekazania sprawy
Możliwość przekazania sprawy innemu komornikowi wynika wprost z art. 10 ust. 9 Ustawy o komornikach sądowych [1].
Zgodnie z tym przepisem:
Na wniosek wierzyciela komornik przekazuje sprawę egzekucyjną wskazanemu przez wierzyciela komornikowi właściwemu zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego. Do wniosku wierzyciela dołącza się pisemną zgodę wskazanego komornika na przyjęcie sprawy.
Przekazanie sprawy innemu komornikowi, w przypadku egzekucji z nieruchomości jest możliwe po spełnieniu dwóch warunków:
- Zgoda przyjmującego komornika: Musi to być komornik, który wyraża pisemną zgodę na przyjęcie sprawy. Bez jego zgody przekazanie nie będzie możliwe.
- Miejscowa właściwość: Wskazany komornik musi być właściwy zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (KPC). W przypadku egzekucji z nieruchomości oznacza to, że musi działać przy sądzie rejonowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Potwierdza to art. 921 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi: „Egzekucja z nieruchomości należy do komornika działającego przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona”.
Jak uzgodnić przekazanie sprawy z komornikiem
W praktyce pierwszym krokiem jest zazwyczaj kontakt telefoniczny z innymi kancelariami komorniczymi działającymi w danym okręgu sądowym. Egzekucje z nieruchomości to często dość atrakcyjne sprawy dla komorników ze względu na potencjalnie wysoką kwotę zadłużenia i możliwość uzyskania stosunkowo wysokiego wynagrodzenia. Z tego powodu komornicy są zazwyczaj chętni do rozmowy o możliwości przyjęcia sprawy.
Podczas takiej rozmowy możesz także ocenić, czy współpraca z nowym komornikiem dobrze rokuje. Możesz zadać pytania dotyczące jego podejścia do egzekucji, organizacji kancelarii i doświadczenia w podobnych sprawach.
Co ciekawe, w naszej praktyce zdarzało się, że komornicy nie oczekiwali od nas pisemnej zgody innego komornika na przekazanie mu sprawy (po prostu uzgadniali to między sobą), ale tę kwestię oczywiście zawsze należy doprecyzować i upewnić się, jakie są ich preferencje i wymagania formalne.
Warto pamiętać, że chociaż zgoda jest częsta, zdarzają się wyjątki, szczególnie w mniejszych ośrodkach, gdzie działa niewielu komorników. Bywają sytuacje, gdzie z powodu „problemów” w sprawie czy specyfiki dłużnika, inni komornicy odmawiają przyjęcia sprawy, nie chcąc brać na siebie dodatkowych ryzyk.
Kluczowe ograniczenie: brak innych wierzycieli
Istnieje jedno istotne ograniczenie, które często uniemożliwia przekazanie sprawy w egzekucji z nieruchomości: brak innych wierzycieli.
Z nieruchomości zawsze toczy się tylko jedna egzekucja. Oznacza to, że kolejni wierzyciele nie wszczynają własnych postępowań, ale przyłączają się do tego, kto już ją rozpoczął. Z tego wynika logiczny wniosek: nie ma możliwości przekazania sprawy innemu komornikowi, jeśli oprócz nas są również inni wierzyciele. Takie działanie prowadziłoby do niedopuszczalnego rozdzielenia egzekucji, co jest sprzeczne z zasadą jednolitości postępowania egzekucyjnego z nieruchomości.
Teoretycznie można by rozważać taką możliwość, gdyby wszyscy wierzyciele złożyli zgodny wniosek o przekazanie, ale byłoby to rzadki przypadek współdziałania i logistycznie bardzo skomplikowany.
Praktyczne skutki przekazania sprawy
Generalnie, przekazanie sprawy innemu komornikowi może przynieść pozytywne rezultaty, aczkolwiek zależy to w dużej mierze od faktycznej sprawności i zaangażowania nowego komornika.
Należy jednak pamiętać o jednym potencjalnym minusie: zaskarżenie postanowienia. Przekazanie sprawy wymaga wydania przez dotychczasowego komornika postanowienia o przekazaniu. Dłużnik może to postanowienie zaskarżyć, często „dla zasady” lub w celu celowego przedłużenia postępowania.
Niestety, może to spowodować dodatkowe opóźnienia w egzekucji.
Zanim podejmiesz decyzję: ostrożność i strategia
Zanim zdecydujesz się na złożenie wniosku o przekazanie sprawy, warto przypomnieć o zasadzie, którą omawialiśmy wcześniej: jest lepiej, gdy potencjalne podjęcie dalszych kroków jest znane komornikowi, lecz ostatecznie nie jest konieczne, ponieważ to pozwala na większą kontrolę nad sytuacją.
Z tego względu, przed faktycznym złożeniem formalnego wniosku o przekazanie sprawy, warto rozważyć wysłanie pisma do obecnego komornika.
Takie pismo, w sposób stanowczy, lecz uprzejmy, może przypomnieć o przysługujących prawach i o gotowości do podjęcia dalszych, bardziej zdecydowanych działań, w tym przekazania sprawy innemu komornikowi.
Często sama świadomość, że wierzyciel jest zdeterminowany i zna swoje prawa, potrafi zmobilizować komornika do bardziej efektywnego działania, oszczędzając formalności i potencjalnych opóźnień związanych z przekazaniem sprawy.
Grzegorz Tworzewski
Adwokat
Zdjęcie: Anastassia Anufrieva
***
[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000771/U/D20180771Lj.pdf
***
Nadzór Prezesa Sądu: jak i kiedy pisać skargę na komornika
Kiedy egzekucja nie idzie po naszej myśli, a komornik jest bezczynny, mamy do dyspozycji narzędzie, z którego rzadko się korzysta, a które jest niezwykle skuteczne: interwencję Prezesa Sądu Rejonowego.
Zamiast czekać w nieskończoność na ruchy komornika, można zwrócić się do jego bezpośredniego nadzorcy, aby przywrócić sprawę na właściwe tory [Czytaj dalej…]